Miyop nedir?
Miyop, yakınınızdaki nesnelerin net,
ancak uzaktaki nesnelerin bulanık görüldüğü yaygın bir görme kusurdur. Miyop göz kusuru olan kişilerde göz küresinin şekli, şık ışınlarının yanlış bir şekilde kırılmasına neden
olarak görüntülerin retina yerine retina önünde odaklanmasına yol açar.
Uzağı görme kusuru veya miyop, uzak nesnelerin bulanık görülmesine neden
olan, yakın nesnelerin ise net bir şekilde görülebilmesi ile karakterize bir
göz sorunudur. Miyop ’un derecesi tedavinin gerekli olmadığı ılımlı formdan
görmenin önemli oranda etkilendiği şiddetli form arasında değişebilir.
Çocuklarda 6 ile 13 yaş arasında başlayabilir. Vücudun hızla büyüdüğü
ergenlik yıllarında daha da kötüleşebilir. Rahatsızlık yetişkinlikte de ortaya
çıkabilir.
Gözün görüntüleri odaklayan kornea ve lens olmak üzere iki bölümü bulunur.
Kornea gözün kubbe şeklindeki açık yüzeyidir. Lens ise şeffaf bikonveks bir
yapıdır. Normal olarak şekillenmiş bir gözde, bu odaklama elemanlarının her
biri, bir mermerin yüzeyi gibi pürüzsüz bir eğriliğe sahiptir. Normal eğriliğe
sahip bir kornea ve lens göze gelen ışığı kırarak gözün arkasında bulunan
retinada keskin bir şekilde odaklar. Fakat kornea veya lensin yüzeyi düzgün ve
pürüzsüz bir şekilde kavisli değilse, ışık ışınları düzgün bir şekilde kırılmaz
ve kırılma kusuru ortaya çıkar. Uzağı görme kusuru, genellikle göz küresi
normalden daha uzunsa veya kornea aşırı kavisliyse meydana gelir. Bu
durumlarda ışık tam olarak retinaya odaklanmak yerine retinanın önünde odaklanır.
Bu durumun sonucunda uzaktaki nesneler için bulanık bir görüntü elde edilir.
Göz küresinin uzunluğu normalden fazla olduğunda ise uzaktaki cisimlerin
görüntüsü doğrudan retina yerine retinanın önüne düşer. Sonuçta ise bulanık
görme ortaya çıkar. Bazı risk faktörleri, miyop geliştirme olasılığını
artırabilir. Bu risk faktörleri şunları içerebilir:
·
Genetik
·
Miyop genetik olarak geçiş gösterme
eğilimindedir. Ebeveynlerden birinde miyop varsa kişide bu göz kusurunun
gelişme olasılığı artar. Her iki ebeveynde de miyop mevcutsa risk daha da
yüksektir.
·
Aşırı okuma ve
yakın mesafeden çalışma
·
Çok fazla okuyan, yazan veya bilgisayar başında iş yapan insanlar miyop
için risk altında olabilir. Bilgisayar oyunu oynayarak veya televizyon
izleyerek geçirilen zamanın uzunluğu uzağı görme kusuru gelişiminde rol
oynayabilir. Okuma materyalini çok yakın tutmak miyopun artması ile ilişkili
bulunmuştur. Özellikle çocukluk döneminde uzun süre kitap ve bilgisayar gibi
yakındaki nesnelere odaklanmak miyopun bir sebebi olarak görülür. Bu nedenle
çocuğunuzun düzenli olarak dışarıda oynayarak vakit geçirmesini sağlamak, uzağı
görme kusuru geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
·
Çevre koşulları
·
Bazı çalışmalar, dışarıda geçirilen zamanın kısıtlı olmasıyla miyop riskinde
artış arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir.
Yetişkinlerde miyop belirtileri
şunları içerebilir:
·
Uzaktaki nesneleri bulanık görme
·
Net bir şekilde görebilmek için göz kapaklarını kısma veya kısmen kapatma
ihtiyacı
·
Göz yorgunluğu ve buna bağlı baş ağrısı
·
Araç kullanırken, özellikle geceleri görme zorluğu
Miyop sıklıkla erken çocukluk döneminde tespit edilir. Uzaktaki nesneleri
görme sorununu bulunan bir çocukta şu belirtiler görülebilir:
·
Gözlerde inatçı şaşılık
·
Televizyona, film ekranına veya sınıfın önüne daha yakın oturma ihtiyacı
hissetmek
·
Uzaktaki nesnelerden habersiz gibi davranmak
·
Okulda tahtada yazılanları okumakta güçlük çekmek
·
Aşırı göz kırpma
·
Gözleri sık sık ovalamak
Miyop ile ilişkili göz problemleri
Uzağı görme yetersizliği olan bazı yetişkinler ve tedavi görmemiş miyop
sorunu olan küçük çocukların diğer bazı göz problemleri geliştirme olasılıkları
daha yüksektir. Uzun göz küresindeki dokular gerilip incelerek çeşitli göz
problemlerine zemin hazırlar. Gelişebilen ikincil göz sorunları şunları
içerebilir:
·
Şaşılık: Gözlerin farklı
yönlere baktığı yaygın bir çocukluk problemidir.
·
Göz tembelliği: Daha az gören gözün
kullanılmamasına bağlı olarak ortaya çıkabilen ve ilgili gözde görmenin doğru şekilde
gelişmediği bir çocukluk çağı göz hastalığıdır.
·
Glokom: Göz içi basınçta artma
olması ile karakterize ciddi bir göz rahatsızlığı
·
Katarakt: Göz merceğinin şeffaflığını kaybetmesi
ile karakterize görme kusuru
·
Retina
dekolmanı: Retinanın bazı bölgelerinin oksijen ve besin sağlayan kan damarlarından
uzaklaşarak ayrılması ile ortaya çıkan bir göz sorunudur.
Kişi kendisinde ya da çocuğunda miyop olduğundan şüpheleniyorsa bir göz
doktoruna başvurarak test yaptırmalıdır. Görme testi, kişide yakını veya uzağı
görmeyle ilgili bir problem olup olmadığını doğrulayabilir ve doktor sorunu
düzeltmek için gözlük veya kontakt lens reçetesi yazabilir.
Miyop için test, gözlerin ışığa nasıl odaklandığını ölçmek ve görüşün
azalmasını düzeltmek için gereken optik lenslerin derecesi belirlemek için
yapılır. Testin bir parçası olarak, snellen eşeli ya da benzeri bir tablodaki
harfleri veya sembolleri tanımlamanız istenir ve görme keskinliğiniz ölçülür.
Bu test 20/40 gibi kesir olarak yazılan görme keskinliğini ölçer. Kesrin
payındaki sayı sabittir ve testin yapıldığı standart mesafeyi gösterir (20
fit). Paydadaki sayı ise okunan en küçük harf boyutunu gösterir. 20/40 görme
keskinliğine sahip bir kişi, "normal" bir gözle 40 metreden açıkça
görülebilen bir harfi tanımlamak için 20 fitlik mesafe içinde girmelidir. 1 fit
30,48 santimetreye karşılık gelir. Normal mesafedeki görme keskinliği, birçok
insan 20/15 (daha iyi) görüşe sahip olmasına rağmen 20/20'dir.
Göz doktoru, phoropter adı verilen cihaz yardımı ile gözün önüne bir dizi
mercek yerleştirir ve retinoskop adı verilen ışıklı bir enstrüman kullanarak
gözlerin ışığa nasıl odaklandıklarını ölçer. Gözün odaklanma gücünü
değerlendirmek için otomatik bir alet kullanabilir. Gözlük numarası yani
miyopun derecesi, kişinin verdiği yanıtlara dayanarak daha net görmeyi sağlayan
lenslerin denenmesiyle belirlenir. Göz doktoru bu testi normal görme koşulları
altında gözlerin nasıl tepki verdiğini belirlemek için göz damlası kullanmadan
yapabilir. Sözlü olarak cevap veremeyen hastalar veya gözün odaklanma gücünün
bir kısmı gizlenebildiği zamanlar gibi bazı koşullarda göz damlası
kullanabilir. Göz damlaları, test sırasında gözlerin odağını değiştirmesini
geçici olarak önler.
Bu testlerden elde edilen bilgiler, diğer göz odaklama testlerinin
sonuçları ve göz mercekleri kullanarak, doktor kişide miyop olup olmadığını
belirleyebilir. Ayrıca net görüş sağlamak için gerekli olan gözlük camlarının
numarasını belirler.
Miyopi, genellikle çeşitli tedavilerle etkili bir şekilde düzeltilebilir.
Tedavide kullanılan yöntemler şunları içerir:
·
Kontakt lens
veya gözlük kullanımı. Gözlerin uzaktaki nesneleri retinaya
odaklanmasına yardımcı olmak için gözlük veya kontakt lensler kullanılabilir.
Miyop olan çoğu insan için tedavide ilk tercih gözlüklerdir. Bazı kişiler için,
kontakt lensler gözlüklerden daha net bir görüş ve daha geniş bir görüş alanı
sunar. Bununla birlikte, kontakt lensler doğrudan gözlere takıldığından göz
sağlığını koruyabilmek için kullanımı sırasında bir dizi önlem alınması
gereklidir. Miyopun şiddetine göre gözlük ya da kontakt lensi devamlı ya da
belirti aktiviteler sırasında kullanmanız önerilebilir.
·
Lazer göz
ameliyatı. Göz küresinin şeklini değiştirmek için lazer göz ameliyatı yapılabilir.
Gözler hala gelişmeye devam ettiği için çocuklarda yapılması uygun değildir.
·
Yapay lens
implantları. Suni olarak elde edilen
lensler, doğru odaklanma elde etmek için gözlere kalıcı olarak
yerleştirilebilir.
·
Kornea içi
halkalar. INTACS adı verilen plastik kornea halkaları, korneanın şeklini değiştirmek
için göze implante edilir. Halkaların avantajı, kalıcı olarak yerinde
bırakılabilmeleri, sorun olması durumunda çıkarılabilmeleri veya değişiklik
yapılması gerektiğinde düzeltilebilmeleridir.
Yorumlar
Yorum Gönder